كاهش نفوذ ايران در عراق
اوايل هفته جاري، علي شمخاني، دبير شورايعالي امنيت ملي ايران، بنمايندگي از سوي دولت متبوع خود اعلام كرد كه ايران از روند قانوني براي گزينش جانشين نوري المالكي، نخستوزير، حمايت ميكند. همزمان گروه شبهنظامي اصحاب الحق كه از پشتيباني ايران بر خوردارست، موضعي شبيه ايران را اعلام كرد. ايران مطمئنأ ميخواست از انشعاب علني در داخل ائتلاف ملي شيعه و نبرد قدرت بر سر انتخاب نخستوزير پرهيز كند. در هفتههاي گذشته از تغيير موضع ايران در برابر مالكي گزارشهايي تأئيد نشده منتشر شد، اما چنين تغيير موضعي خواست ايران نبود، بلكه اين سياست تازه بهدليل تغييرات در صحنه سياسي عراق بر تهران تحميل شد. از زمان سقوط موصل، سرلشكر پاسدار قاسم سليماني، فرمانده نيروهاي قدس جمهوري اسلامي، تقريبأ بهطور مستمر در عراق حضور داشت تا با تقويت و حمايت از ارتش عراق از پيشروي داعش به بغداد جلوگيري كند. سليماني تمايلي به بركناري مالكي نداشت و نميخواست كه آمريكا بركناري او را بهعنوان شرطي براي حمايت از عراق عليه داعش تحميل كند. در نتيجه، ايران مشاوران نظامي به عراق فرستاد و هواپيماهاي جنگي عراق را كه از زمان جنگ خليجفارس در سال ۱۹۹۱ در ايران بوده به عراق باز گرداند. ايران همچنين شبهنظاميان را از سوريه به عراق برگرداند تا تأخير در كمك نظامي آمريكا به عراق را جبران كند. ظهور و اوجگيري داعش در عراق مطمئنأ به زيان ايران بود. عدم دسترسي به سوريه براي ايران يك ضربه بزرگي بود. اكنون هم كه هواپيماهاي جنگي آمريكا بر فراز خاك عراق در پروازند كار دسترسي ايران به سوريه را از پيش هم دشوارتر ساخته است. علاوه بر اين عوامل ايران در عراق ممكنست هر لحظه هدف قرار گيرند. حضور آمريكا هم در عراق باعث ناآرامي ايران است كه در گذشته گفته بود با بيثبات كردن عراق؛ نيروهاي آمريكايي را وادار به خروج از عراق ميكند. اما، تحولات نظامي اخير، ايران را غافلگير كرد و به كاهش نفوذ اين كشور در عراق منجر شد. براي ايران دليلي براي بركناري مالكي وجود نداشت زيرا كه ايران با نقاط ضعف، شبكهها و اسرار مالكي آشنا بود و نخستوزير عراق كليه خواستههاي ايران را برآورده ميكرد. او بود كه به ايران اطمينان داد كه به حضور دائمي نظامي آمريكا پايان دهد و اجازه دسترسي ايران به سوريه را براي حمايت از رژيم اسد داد... اين چنين بود كه ايران با عجله نامزدي حيدر العبادي براي نخستوزيري را تأئيد كرد. ايران نتوانست خود را در موضع مخالف ائتلاف ملي ببيند و ريسك سبقت گيري آمريكا و ديگران را پذيرا شود».
سايت صداي آمريكا 24مرداد93ـ15 اوت 2014