اشرف غنی احمدزی كيست؟ رئيس جمهور افغانستان بجاي كرزاي
در سال ۲۰۱۰ مجله فارن پالیسی اشرف غنی را در فهرست یکصد متفکر سال جهان قرار داده[۱] و ماهنامه پروسپکت نیز در سال ۲۰۱۳ وی را در رتبه دوم فهرست متفکران دنیا قرار داد.[۲]
خانواده
اشرف غنی از پشتون های قبیلهٔ احمدزی است. وی در ماه ثور (اردیبهشت) ۱۳۲۸ در ولایت لوگر در جنوب کابل به دنیا آمد. پدرش شاه‌پسند نام داشت و بنا بر برخی گزارش‌ها در جوانی کارمند یک شرکت حمل‌ونقل در کابل بود و در دهه ۱۹۸۰ کار حمل‌ونقل را با تعدادی کامیون در پاکستان ادامه می‌داد. مادرش کوکبه (ملقب به ضیاگل) نام داشت و دختر احمدعلی لودین (لودین یکی از اقوام پشتون در افغانستان است که اکثر در لوگر و شرق افغانستان اقامت دارند تعدادی نیز در مناطق جنوب غربی و هرات نیز مسکن گزین شده‌اند و به زبان فارسی تکلم می‌کنند) بود.
تحصیلات
وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در کابل گذراند و برای تحصیلات دانشگاهی به لبنان رفته و در دانشگاه امریکایی بیروت ادامه تحصیل داد و در همانجا با رولا همسر آینده‌اش آشنا شد و با این دختر لبنانی ازدواج کرد.
وی در سال ۱۹۷۷ برای تدریس در رشته مردم‌شناسی به افغانستان بازگشت اما پس از قبولی در یک بورسیه تحصیلی برای ادامه تحصیل به دانشگاه کلمبیا در نیویورک رفت اما یک سال بعد در پی به قدرت رسیدن حزب دمکراتیک خلق در افغانستان بسیاری از اعضای خانواده او به زندان افتادند. غنی در آمریکا ماندگار شد و مدرک دکترای خود را در رشته مردم‌شناسی فرهنگی را از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد. رساله دکرتای وی «تولید و تسلط: افغانستان، ۱۹۰۱-۱۷۴۷»[۳] نام داشت. دو فرزند غنی و رولا با نام‌های مریم و طارق در آمریکا به دنیا آمده‌اند و در نتیجه تمام آنها شهروند آمریکا نیز محسوب می‌شوند.
کار در بانک جهانی
اشرف غنی پس از فارغ‌التحصیلی در سال ۱۹۸۳ برای تدریس در دانشگاه برکلی کالیفرنیا دعوت شد و از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۱ مدرس دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا بود و در این دوره معمولاً به عنوان کارشناس در برنامه‌های بخش فارسی و پشتوی رادیو بی‌بی‌سی حضور پیدا می‌کرد. وی از سال ۱۹۹۱ به عنوان مردم‌شناس راهنما به کار در بانک جهانی مشغول شد. کار او مشاوره در مورد ابعاد انسانی برنامه‌های اقتصادی بود و در برنامه‌های بانک جهانی در آسیای شرقی، جنوب آسیا، روسیه، چین و هند شرکت داشت.
بازگشت به افغانستان
اشرف غنی پس از حادثه ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱ کار در بانک جهانی را رها کرد و به همکاری با شبکه‌های خبری و روزنامه‌های مختلف پرداخت. وی در سال ۲۰۰۲ به عنوان مشاور ویژه اخضر ابراهیمی نماینده مخصوص دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان انتخاب شد. مهمترین فعالیت وی در این پست همکاری در طراحی، مذاکرات و اجرای موافقتنامه بن بود که یک نقشه راه برای تعیین دولت جدید افغانستان پس از سقوط طالبان مشخص می‌کرد.
غنی از دسامبر ۲۰۰۱ به افغانستان بازگشت و در ۱ فوریه ۲۰۰۲ به عنوان مشاور ارشد حامد کرزی رئیس‌جمهور افغانستان، وزیر مالیه افغانستان و رئیس اداره هماهنگ‌کننده کمکهای بین‌المللی به افغانستان انتخاب شد. وی از سال ۲۰۰۴ از حضور دولت اجتناب کرد و به عنوان رئیس دانشگاه کابل انتخاب شد.
غنی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ شرکت کرده و با کسب ۳٪ آراء پس از حامد کرزی، عبدالله عبدالله و رمضان بشردوست در رتبه چهارم قرار گرفت. اشرف غنی در دور دوم ریاست جمهوری حامد کرزی مسئول برنامه انتقال مسئولیت امنیتی از نیروهای خارجی به نیروهای داخلی شد.